Ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε σταυροδρόμι.

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ την 23η Μαΐου 2020. Ο τίτλος είναι των συντακτών.)

Για να αναλύσει κανείς τις προοπτικές του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ανατρέξει στις συνθήκες που συντέλεσαν στην ανάπτυξη του και στην εδραίωση του στον πολιτικό χάρτη.
Η καταστροφική διαχείριση της πρώτης καθοριστικής διετίας της κρίσης (2010-2012) από την τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ (εκλεγείσα με 43,9%) με επικεφαλής τον Γιώργο Παπανδρέου, με τη συνδρομή της ανεύθυνης αντιπολίτευσης Σαμαρά και του δηλητηριασμού της κοινής γνώμης από τα μέσα ενημέρωσης, είχε κυρίως τα εξής αποτελέσματα: Πρώτα-πρώτα, πυροδότησε μια γενικευμένη οικονομική ύφεση, ανέχεια και μαζική ανεργία. Δεύτερον, ανέδειξε τη συνολική ανεπάρκεια του πολιτικού κατεστημένου. Και τρίτο, αποσάρθρωσε την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των πολιτών προς την Ευρώπη. Έτσι, δημιουργήθηκαν οι ιδανικές συνθήκες και το πιο πρόσφορο έδαφος για να βγουν από το περιθώριο τα λαϊκιστικά κόμματα και να αναπτυχθούν.
Σύμφωνα με την πολιτική επιστήμη, τα κοινά ενοποιητικά χαρακτηριστικά όλων των λαϊκιστών είναι οι υπεραπλουστεύσεις, το εμπόριο ελπίδας, η ακραία ρητορική, οι ιδεοληψίες, οι ανερμάτιστες θεωρίες και η πόλωση. “Εμείς” και “αυτοί”, οι απλοί ενάρετοι πολίτες απέναντι στα διεφθαρμένα κόμματα, η ηρωική Ελλάδα απέναντι στις φρικτές ξένες δυνάμεις (ΔΝΤ, τρόικα, Ευρώπη, εβραίοι, Σόιμπλε) που επιδιώκουν να αλώσουν τη χώρα μας.
Σε μια αριστερόστροφη κοινωνία, όπως η ελληνική, ένα λαϊκιστικό κόμμα με ριζοσπαστική αριστερή ιδεολογία, ο ΣΥΡΙΖΑ εκτοξεύθηκε από το 4,6% του 2009 στο 36,3% το 2015, ισοπεδώνοντας το “κατεστημένο” επίσης λαϊκιστικό ΠΑΣΟΚ και απορροφώντας τη ΔΗΜΑΡ. Continue reading “Ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε σταυροδρόμι.”

Eθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου: το διακύβευμα.

Λίγες ημέρες  μάς χωρίζουν από τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου. Οι εκλογές αυτές θα διεξαχθούν σε ένα πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον αρκετά διαφορετικό από αυτό στο οποίο έγιναν οι δύο εθνικές αναμετρήσεις τους 2015. Όπως είναι αρκετά διαφορετική και η πολιτική συμπεριφορά των πολιτών τουλάχιστον όπως αυτή αποτυπώθηκε στο αποτέλεσμα των πρόσφατων ευρωεκλογών.

Ας γυρίσουμε για λίγο στο 2015 για να δούμε επιγραμματικά ποια ήταν τα χαρακτηριστικά εκείνων των αναμετρήσεων. Πρώτα-πρώτα, η πλήρης κυριαρχία των συναισθημάτων έναντι της λογικής. Φόβος, οργή, τιμωρία, σιγουριά, ελπίδα ήταν οι έννοιες που προεκλογικά κυριάρχησαν. Δεύτερο, η κατά κράτος επικράτηση του λαϊκισμού και του εμπορίου ελπίδας και η πλήρης απουσία προγραμματικών θέσεων. Τρίτο, η κυριαρχία στο δημόσιο λόγο των ψεμάτων, της ακραίας ρητορικής, της πόλωσης, των ιδεοληψιών και των ανερμάτιστων θεωριών. Τέταρτο, η παντελής έλλειψη κατανόησης των αιτίων της χρεωκοπίας της χώρας της και η άγνοια των βασικών –και παγκοσμίως αποδεκτών– τρόπων που λειτουργεί η οικονομία. Πέμπτο, ο διαλυτικός και λαϊκιστικός τρόπος λειτουργίας της πλειοψηφίας των μέσων ενημέρωσης, των δημοσιογράφων, των σχολιαστών και των δήθεν ειδικών που συνέβαλλαν στην πλήρη σύγχυση της κοινής γνώμης. Continue reading “Eθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου: το διακύβευμα.”

Τελικά σύντροφοι, πού πάμε;

Το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών αιφνιδίασε τον ΣΥΡΙΖΑ και τον κ. Αλέξη Τσίπρα. Αυτό αποδείχτηκε περίτρανα, τόσο από την έκπληξη και αμηχανία των στελεχών του, όσο κι από την παραζαλισμένη αντίδραση του κ. Τσίπρα να δηλώσει ότι θα επιδιώξει άμεσες εκλογές, ενώ σταθερά διακήρυσσε ότι θα γίνουν το τέλος της τετραετίας. Βέβαια, απομένει αυτό να συμβεί και να μην έχουμε και πάλι κάποια ανατροπή κατά τα πρότυπα της διαχείρισης του δημοψηφίσματος.

Τα αίτια της ήττας του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλά και στην πλειοψηφία τους υπήρξαν οφθαλμοφανή. Μόνο οι ίδιοι δεν έβλεπαν τη χιονοστιβάδα να έρχεται. Γι’ αυτό και βρέθηκαν ανέτοιμοι. Αν υπάρχει μια λέξη που περιγράφει άρτια τα κυριότερα αίτια της ήττας του είναι η λέξη “υποτίμηση”. Ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ υποτίμησαν την πραγματικότητα, υποτίμησαν τον κύριο αντίπαλό τους και τέλος υποτίμησαν τους πολίτες. Continue reading “Τελικά σύντροφοι, πού πάμε;”

Επενδύσεις στην Ελλάδα: μήπως να κρατήσουμε μικρότερο καλάθι;

Υπάρχει μια θέση στην οποία –παράξενο!– συμφωνούν όλοι, ευρωπαίοι και ΔΝΤ, κυβέρνηση και αντιπολίτευση, σύνδεσμοι και επιμελητήρια, οικονομολόγοι, big four και επιχειρηματίες, όταν τοποθετούνται για το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας: χρειάζονται επενδύσεις! Στα πολλά και ποικίλα συνέδρια, στις ημερίδες και στα fora που διοργανώνονται, υπάρχει διαρκώς η μόνιμη επωδός: χρειάζονται επενδύσεις! Πολλές επενδύσεις! Ιδιωτικές επενδύσεις, δημόσιες επενδύσεις, άμεσες ξένες επενδύσεις, αποκρατικοποιήσεις, τέλος πάντων, κάθε είδους επενδύσεις.
Για το ύψος των απαιτούμενων επενδύσεων, όπως και για το βάθος του χρονικού ορίζοντα, εντός του οποίου πρέπει να γίνουν, λίγο-πολύ οι εκτιμήσεις συμπίπτουν. Πρόσφατη μελέτη της Deloitte υπολογίζει σε πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ το επενδυτικό κενό, που πρέπει να καλυφθεί και συμπίπτει με την προ δεκαμήνου μελέτη της PwC.
Στο Συνέδριο του ΣΕΒ «Σχεδιάζουμε το μέλλον με επενδύσεις» που έγινε πριν λίγες ημέρες, τόσο ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θ. Φέσσας, όσο ο καθηγητής και πρώην Υπουργός κ. Νίκος Χριστοδουλάκης στις τοποθετήσεις τους μίλησαν για το ίδιο ποσό, σε ορίζοντα των επόμενων 5-7 ετών. Tο ίδιο εκτίμησε και ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέροντας: “Υπολογίζουμε 100 δις € επενδύσεις σε 7 χρόνια, εάν εφαρμόσουμε ένα συνεκτικό σχέδιο προσέλκυσης επενδύσεων”.
Συμπέρασμα: Για να εξισορροπηθεί η τεράστια αποεπένδυση, που έχει υποστεί η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια και να πλησιάσουμε το μέσο όρο της ευρωζώνης, απαιτούνται επιπλέον επενδύσεις, πέραν όσων πραγματοποιούνται ετησίως, τουλάχιστον 100 δις ευρώ μέχρι το 2025. Σημειώστε το “επιπλέον”! Και αυτά, χωρίς να υπολογίζονται οι επενδύσεις σε κεφαλαιουχικό εξοπλισμό, που είναι απαραίτητες μόνο για την ανανέωση του υπάρχοντος και υπολογίζονται σε 12,3 δις € κάθε χρόνο. (Μελέτη PwC “Από την ύφεση στην αναιμική ανάκαμψη” Ιούνιος 2017). Continue reading “Επενδύσεις στην Ελλάδα: μήπως να κρατήσουμε μικρότερο καλάθι;”