50 χρόνια! Δεν ξεχνώ! Όσο ζω.

“Όταν τελειώνουν τα πολεμοφόδια και οι φυσικές αντοχές, τότε πολεμάει η ψυχή μας”

Η Λευκωσία βομβαρδίζεται

Με αυτά τα λόγια ο Ταγματάρχης* Γεώργιος Κατσάνης, Διοικητής της 33ης Μοίρας Καταδρομών, εμψύχωνε τους άνδρες του, λίγο πριν πέσει ηρωικά μαχόμενος και περάσει την πύλη των αθανάτων. Συνοψίζουν δε ακριβώς το πνεύμα, που εμφορούσε και ενέπνεε τους Ελλαδίτες αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και οπλίτες, που πολέμησαν στη μάχη της Κύπρου.
Σήμερα, συμπληρώνονται 50 χρόνια από εκείνο το ματωμένο πρωινό της 20ης Ιουλίου 1974, που οι τούρκοι εισέβαλαν στην Κύπρο.
Παρά τις επισκέψεις των επισήμων, τις τελετές και τις αναφορές που γίνονται, ο κόσμος ξεχνά και οι νεότεροι θα γνωρίζουν –όλο και λιγότερο– αυτήν τη σελίδα της ιστορίας μας. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες ξεθωριάζουν, τα λιγοστά κινηματογραφικά πλάνα μοιάζουν τόσο μακρινά και οι άνθρωποι, που έζησαν τα γεγονότα, μεγαλώνουν και πολλοί έχουν “φύγει”.
Όσοι βέβαια –ελάχιστοι από τη γενιά μου στην Ελλάδα– είχαν το θλιβερό προνόμιο να είναι παρόντες σε αυτόν τον πόλεμο, δεν θα ξεχάσουν ποτέ, ότι έζησαν.
Κάθε χρόνο δημοσιεύω το ίδιο κείμενο. Για δύο λόγους: ο πρώτος είναι για να αποδώσω την τιμή, που όλοι οφείλουμε, σε όλους όσους έδωσαν τη ζωή τους, στον 1ο και στο 2ο γύρο της τουρκικής εισβολής. Και ο δεύτερος, για να υπενθυμίζω τα γεγονότα, που σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία της πατρίδας μας, αλλά και την οικογένειά μου.

Continue reading “50 χρόνια! Δεν ξεχνώ! Όσο ζω.”

Σκέψεις στο ξεκίνημα μιας νέας εποχής

Το αποτέλεσμα των εκλογών της 25ης Ιουνίου 2023 επιβεβαίωσε ότι γνωρίζαμε ένα μήνα πριν. Η Νέα Δημοκρατία κατέκτησε μια ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με τον ίδιο αριθμό εδρών, μετά από τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης, εν μέσω δυσκολιών και κρίσεων. Η αξιωματική αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, κατέρρευσε και έπαψε να λογίζεται ως κόμμα εξουσίας, ενώ το τρίτο ΠΑΣΟΚ, παρά την κατάρρευση ΣΥΡΙΖΑ, παρέμεινε στο 11,85%. *

Στο αποτέλεσμα, συνετέλεσε η ορθή στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη και οι εντελώς λανθασμένες στρατηγικές επιλογές ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, ιδίως από το καλοκαίρι και μετά.

Continue reading “Σκέψεις στο ξεκίνημα μιας νέας εποχής”

1940: Οι άγνωστοι αριθμοί ενός γνωστού πολέμου

Διαβάζοντας όσα γράφονται αυτές τις μέρες για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, διερωτήθηκα πόσοι γνωρίζουν –και έχουν συνειδητοποιήσει– τις αριθμητικές διαστάσεις του ελληνοϊταλικού πολέμου. Πόσοι πολέμησαν από την κάθε πλευρά; Πόσοι σκοτώθηκαν; Πόσοι τραυματίστηκαν; Πόσοι αγνοούνται;
Οι αριθμοί εντάσσουν τα γεγονότα στις πραγματικές τους διαστάσεις. Δείχνουν την ένταση και τη σκληρότητα των μαχών. Αποδεικνύουν πόσο καλά προετοιμασμένος και οργανωμένος –εκτός από ηρωικός– ήταν ο Ελληνικός Στρατός. Εξηγούν γιατί για τους Ιταλούς, ο πόλεμος αυτός, υπήρξε ένας πικρός πόλεμος. Εξηγούν γιατί ολόκληρη η –αντιστεκόμενη στο ναζισμό και στο φασισμό– Ευρώπη απέδωσε τέτοιες τιμές στον αγώνα της μικρής Ελλάδος Και τέλος, ερμηνεύουν πως γίνεται μετά από 77 χρόνια, σχεδόν κάθε ελληνική οικογένεια να έχει και μια ιστορία να αφηγηθεί για τον προπάππο, τον παππού, τον πατέρα, τον θείο, τον αδελφό, για το έπος του ‘40.
Παραθέτω τα πιο βασικά αριθμητικά δεδομένα*:

17
“Μέχρις εσχάτων” Πίνακας του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη
Continue reading “1940: Οι άγνωστοι αριθμοί ενός γνωστού πολέμου”

Ο βομβαρδισμός της Λαμίας στις 18 Απριλίου 1941. Μια ιστορία.

Το πρωϊνό της 18ης Απριλίου 1941, ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής, στη Λαμία έμοιαζε ήσυχο. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη, όμως η πόλη είχε αδειάσει από τον κόσμο της. Πολλοί είχαν φύγει για τα χωριά τους· άλλοι για να γιορτάσουν το Πάσχα κι άλλοι για να προφυλαχτούν από τη γερμανική προέλαση.
Ο Γιώργος και η γυναίκα του η Βασιλική κατηφόρισαν από το σπίτι τους στην οδό Έσλιν προς το μαγαζί στο τέρμα της Βύρωνος, από όπου αναχωρούσε το λεωφορείο, που θα τους πήγαινε ως τον Αη Γιώργη Τυμφρηστού. Κι από εκεί, είτε με κάποιο από τα σπάνια διερχόμενα αυτοκίνητα, είτε με μουλάρια θα έφταναν στο χωριό τους, τη Μεγάλη Κάψη, για να γιορτάσουν το Πάσχα. Τα παιδιά τους, η Ελένη, 13 χρονών, ο Σπύρος, 10 χρονών και ο επτάχρονος Μάκης ήταν ήδη εκεί, μαζί με τη θειά τους τη Μαρία και τον “μπάρμπα” τον Λεωνίδα –όπως τον φώναζαν όλοι– δυό από τα έξι αδέλφια της Βασιλικής.

Junkers_Ju_87B_dropping_bombs (1)Δεν είχαν περάσει ούτε δυό εβδομάδες από τα ξημερώματα της 6ης Απριλίου 1941, όταν ο Γερμανός πρέσβης Βίκτορ Έρμπαχ επέδωσε στον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Αλέξανδρο Κορυζή τελεσίγραφο για την επικείμενη επίθεση για να ακούσει το δεύτερο ΟΧΙ. Λίγη ώρα μετά, στις 05:15 το πρωί, ξεκίνησε η επίθεση της ναζιστικής Γερμανίας κατά της Ελλάδας, 45 λεπτά πριν από την εκπνοή του τελεσιγράφου.
Η 12η Στρατιά της Wehrmacht, υπό τον στρατηγό Wilhelm List, με 4 τεθωρακισμένες μεραρχίες και 11 μεραρχίες μηχανοκινήτου πεζικού (680.000 άνδρες, 1.200 τανκς και 700 αεροπλάνα) ξεκίνησε τη διμέτωπη επίθεση εναντίον της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδας.
Η γερμανική επίθεση με την κωδική ονομασία “Μαρίτα” είχε διπλό αντικειμενικό σκοπό: να βοηθήσει τον Μουσολίνι που ήταν στριμωγμένος από τις ελληνικές δυνάμεις στην Αλβανία και να εξασφαλίσει τα νώτα των δυνάμεων του Άξονα, ενόψει της επικείμενης επίθεσής τους στην ΕΣΣΔ.
Δύο γερμανικά Σώματα Στρατού εισέβαλαν στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και επιτέθηκαν με σφοδρότητα στα οχυρά της Γραμμής Μεταξά στην Ανατολική Μακεδονία και στα μεμονωμένα οχυρά του Εχίνου και της Νυμφαίας, στη Θράκη. Την ίδια ημέρα, γερμανικά αεροπλάνα βομβάρδισαν τον Πειραιά και τις ακτές του έως το Ναύσταθμο της Σαλαμίνας, προκαλώντας βαριές ανθρώπινες απώλειες και τεράστιες ζημιές. Continue reading “Ο βομβαρδισμός της Λαμίας στις 18 Απριλίου 1941. Μια ιστορία.”

Κάντε διάλογο, όχι πόλεμο!

Στη Γερμανία αυτές τις ημέρες ολοκληρώνεται η συμφωνία μεταξύ χριστιανοδημοκρατών (CDU) και σοσιαλδημοκρατών (SPD) για τη διακυβέρνηση της χώρας τα επόμενα χρόνια. Στις ΗΠΑ, άνοιξαν οι δημόσιες υπηρεσίες –μετά από 16 ημέρες λουκέτου και κόστος 24 δις δολαρίων– με τη συμφωνία στο Κογκρέσο Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων.

image11

Τα δύο αυτά πρόσφατα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι οι σοβαρές χώρες και οι σοβαροί πολιτικοί ηγέτες, όταν πρόκειται για το συμφέρον της χώρας τους και των πολιτών τους, όσο κι αν διαφωνούν, διαλέγονται, κάνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις, συμβιβάζουν τις διαφορές τους και καταλήγουν σε λύσεις κοινής αποδοχής. Κι αυτό συμβαίνει γιατί γνωρίζουν καλά ότι, στο σύγχρονο κόσμο, τα προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται έγκαιρα, σκάνε με τρόπο εκρηκτικό και με πολύ δυσμενέστερες επιπτώσεις για όλους.

Στην Ελλάδα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Η ακραία ρητορική, η πόλωση, τα ψέματα, οι εκβιασμοί, οι ιδεοληψίες και οι ανερμάτιστες θεωρίες κυριαρχούν στο δημόσιο λόγο. Οι λυσσαλέες αντιδράσεις σε κάθε μεταρρύθμιση, η υπονόμευση των ξένων επενδύσεων και των αποκρατικοποιήσεων, τα κλειστά πανεπιστήμια αποδεικνύουν περίτρανα ότι δεν υπάρχει καμιά διάθεση συνεννόησης και επίλυσης των χρόνιων προβλημάτων μας.

Η εσωστρέφεια, ο συντηρητισμός, ο λαϊκισμός και το βόλεμα, που ξεκίνησαν τη δεκαετία του ’80 και κλιμακώθηκαν τις επόμενες δεκαετίες, έχουν προξενήσει τελικά πολύ μεγαλύτερη ζημιά από ότι η οικονομική χρεωκοπία. Continue reading “Κάντε διάλογο, όχι πόλεμο!”